Ana metal sanayisinin önemli bir kolu olan fabrikasyon metal ürünleri imalatı, dış ticaretteki payını sürekli artıyor. 50 bini aşan firmada 250 binden fazla kişiye istihdam sağlayan sektör, ana metal sanayisi içinden yüzde 10 oranında pay alıyor.

Üretim değerini sürekli artıran fabrikasyon metal ürünleri imalatı içinde en fazla üretim değerine sahip alt faaliyet alanını ise metal ev ve iş yeri gereçleri sanayisi olduğunu görüyoruz. Metal ev ve iş yeri gereçleri sanayisi en çok mutfak sektörüne yönelik ürün temin ediyor. Metal pişirme eşyalarını kapsayan yeni dönem müşteri trendlerini takip eden, küresel inovasyonları yakalayan, yerli ve yabancı pazarları izleyerek gelişen metal mutfak eşyaları sektörü, üretim kapasitesini sürekli artırmasıyla dikkat çekiyor.

Türk mutfak eşyaları sektörünün ürünlerini en çok İngiltere, Almanya, Fransa ve İtalya gibi önde gelen ülkeler en çok tercih ediyor. Bu pazarlar, Türk şirketlerinin güvenilirliğine, verimliliğine, tam zamanlı dağıtım ve uluslararası standartlarla belgelenmiş yüksek kalite ürünlerine değer veriyor.

Küresel pazarlarda, mutfak eşyalarının ticari markası haline gelen Türk ürünleri, estetik, fonksiyonellik, orijinal tasarım, rekabetçi fiyatlar ve zamanında dağıtım gibi özellikleriyle de rakiplerini geride bırakıyor.

DÜNYA PAZARINDAN YÜZDE 4 PAY ALIYORUZ

Dünya mutfak eşyaları sektöründen yaklaşık yüzde 4 pay alan Türk metal mutfak üreticisi, bu payı ilk aşamada yüzde 10 seviyesine çıkarmak için çaba harcıyor.

Türkiye ekonomisi için tahmin edilen büyüme rakamlarına paralel olarak metal mutfak eşyaları sektörünün potansiyelini daha çok hayata geçirmesi bekleniyor. Sektör, yeni pazarlara giriş stratejileri ve müşteri odaklı pazarlama tekniklerini daha çok kullanma çabasında. Sektördeki ihracatçılar farklı ülkelerden alıcı ve satıcıların bir araya geldiği dünyanın önde gelen fuarlarına katılım sağlıyor. Metal pişirme ürünleri kategorisinde Türkiye’nin en fazla ihracat yaptığı ülkeleri Mısır, Almanya, Irak, İran, İtalya ve Azerbaycan gibi ülkeler oluşturuyor.

Sektörün gelişimini sağlamak amacıyla, hedef ülkelere satış temsilcileri göndermenin yanında ayrıca, yeni pazarlardan alım heyetleri getirilip, sektör araştırmaları yapılıyor. Ayrıca İstanbul Maden ve Metaller İhracatçı Birlikleri (İMMİB) sektörün gelişimine katkı sağlamak amacıyla tasarım yarışmaları düzenliyor. Bu tür yarışmalar fonksiyonel, yaratıcı ve ihracat odaklı tasarımların teşvikinde önemli rol oynuyor.

SEKTÖRÜN KALESİ; KAHRAMANMARAŞ

Geçmişten gelen küçük el sanatlarından bakırcılık ve alüminyum işçiliğinin uzantısı olan metal mutfak eşyaları sektörü, 80’li yıllarda başlayan sanayileşme eğilimiyle bugün büyük bir sektör haline geldi. Sektör en çok Kahramanmaraş’ta gelişme gösterdi.

Mutfak eşyalarının en önemli ürünlerinden çelik tencere, çaydanlık gibi ürünlerin üretiminde kullanılmak üzere giren ham maddenin yaklaşık yüzde 50’si Kahramanmaraş’ta işleniyor. Kahramanmaraş, metal mutfak eşyası sektörü ihracatında önemli bir pazara sahip olduğunu görüyoruz.

Kahramanmaraş ilinin KOBİ düzeyindeki yıllık üretim hacmi, paslanmaz çelik tencere ve tavalar, çaydanlıklar, düdüklü tencereler, cezveler ve yapışmaz kaplamalı alüminyum pişirme gereçleri ile yurt içi ve dünya çapında yurt dışı pazarlara yapılan sunumlarla dikkat çekiyor.

KALİFİYE ELEMAN EKSİKLİĞİ YAŞANIYOR

Sektörün en önemli sorunlardan birisi kalifiye eleman ve yeterli finansman kaynakları oluşturuyor. Yetersiz finansman;  teknoloji eksikliği,  AR-GE yetersizliğine ve inovasyon çalışmalarının yapılamamasını da beraberinde getiriyor. Yapılan araştırmalar sonucunda ihracat yapabilme kabiliyetinin az olması, rekabet gücünün yetersizliği ve aşırı bürokrasi konusunda da büyük sorunlar yaşanıyor. En yüksek ciroya sahip firmalarda bile AR-GE çalışmaları oldukça düşük seviyede kalıyor. Merdiven altı olarak tabir edilen düşük teknolojiye sahip makine teçhizat kullanımı da sorunların büyümesine sebep oluyor.

DÜNYA, METAL MUTFAK ÜRÜNLERİNİ TERCİH EDİYOR

Dünyanın pek çok ülkesinde en çok mutfak eşyalarında metal ürünler tercih ediliyor.

Küresel ev eşyaları ve özel ürünler pazarı; pişirme eşyaları, yemek takımı, içecek eşyaları, fırın eşyaları, çatal bıçak takımı, sofra takımı alt pazarlarının yarattığı toplam gelirlerden oluşuyor. Değer bağlamında belirgin bir küçülme yaşayan dünya metal mutfak ürünleri, şimdilik bir toparlanma sürecine girse de istenilen düzeye ulaşmak için var gücüyle çalışıyor.

Asya pasifik ülkeleri, küresel ev eşyaları ve özel ürünler pazarının yaklaşık yüzde 40’lık kısmını oluşturuyor. Pazardaki lider konumundaki oyuncular tanınmış markalar yaratarak, bu markalar için ürünlerini farklılaştırma yoluna gidiyor. Fakat çok farklı segmentleri olan bu pazar, büyük markalar arasında yoğun bir rekabet yaratıyor. Pazar, sadece tanınmış markalar için kazanımlar yaratmak yerine daha yaratıcı, inovatif ve kaliteli ürünleri ödüllendiriyor.

Ülkeler bazında metal pişirme eşyaları segmentinde ihracat rakamları incelendiğinde sektörün en büyük ihracatçısının pek çok sektörde olduğu gibi yüzde 43’lük oranla Çin olduğu görülüyor. İtalya, Almanya, Fransa ve Amerika gibi gelişmiş ülkeler bu sektörde Çin ile olan rekabette geri kalıyor.

DIŞ TİCARET FAZLASI VERİYOR

Metal ev ve iş yeri gereçleri sanayisi içinde önemli bir yeri olan metal sofra ve mutfak eşyaları sektörü, son 10 yılda ihracatını yüzde 70 artırarak Türk ekonomisine büyük gelir sağladığını görüyoruz. Yıllar içinde sürekli büyüme profili çizen sektör, 2017 yılında yüzde 10 büyüyerek yaklaşık 700 milyon dolarlık ihracata imza attı. Bir önceki yıl ise sadece 191 milyon dolar ithalat yaptı. Aynı yıl toplamda 436 milyon dolarlık dış ticaret fazlası verdi.

Metal sofra ve mutfak eşyaları sektörünün önemli ihracat kalemlerinden birini, demir-çelik, bakır, alüminyum sofra ve mutfak eşyaları oluşturuyor. Son 10 yılda yüzde 70 büyüme sağlayan sektör, 2017 yılında bu geleneğini bozmadı. Sektör yetkililerine göre metal sofra ve mutfak eşyaları sektörü, 2017 yılında yüzde 10 büyüyerek ihracatını yaklaşık 700 milyon dolara çıkardı. Henüz kesin olmayan rakamlar, 2018 yılının da çok daha iyi olacağına işaret ediyor.

Sadece 2016 yılında büyüme hızını bir önceki yıla göre yüzde 7 küçülerek kapatan metal sofra ve mutfak eşyaları sektörü, toplamda 627 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirdi.  İthalata bakıldığında ise miktar olarak ihracatın sadece yüzde 14’ü kadar alış yapan sektör, toplamda 191 milyon dolarlık ithalat yaptı.

Son 10 yıldır devamlı dış ticaret fazlası veren metal sofra ve mutfak eşyaları sektörü, 2016 yılında da gösterdiği artışla 436 milyon dolarlık dış ticaret fazlası verdi. Metal sofra ve mutfak eşyaları dış ticaretinde dikkat çeken diğer bir unsur ise kg birim fiyatları oldu. Yıllar içinde değişiklik göstermiş olmakla birlikte, ithalat kg birim fiyatı (9,07 dolar) ihracat kg birim fiyatından (4,18 dolar) iki kat daha fazla gerçekleşti.

DEMİR-ÇELİK DIŞ TİCARET FAZLASI VERDİ

Demir-çelikten sofra ve mutfak eşyaları ihracatı, son 10 yıla göre yüzde 44 artıp son bir yılda ise yüzde 12 düşerek 225 milyon dolar oldu. İthalat ise son bir yılda yüzde 15 düşerek 9.5 milyon dolar olarak kayıtlara geçti. Sektör toplamda 144 milyon dolar dış ticaret fazlası verdi. Demir ve çelikten sofra ve mutfak eşyaları, 2016 yılında ihracatının yüzde 11’ini Mısır, yüzde 10’unu Almanya, yüzde 9’unu İran ve yüzde 6’sını ise Suudi Arabistan’a yaptı. Yine 2016 yılında ithalatın yüzde 70’lik bölümü Çin’den gerçekleşirken, bunu Almanya, Fransa, Hindistan ve İtalya gibi ülkeler takip etti.

ALÜMİNYUMDA İHRACAT SON 10 YILDA ÜÇ KAT ARTTI

Alüminyumdan sofra ve mutfak eşyaları ihracatının son 10 yılda üç kat artarak, 116 milyon dolar, ithalat ise 2016 yılında iki kat artarak 27 milyon dolar olarak gerçekleşti. 2016 yılında sektör 89 milyon dolar dış ticaret fazlası verdi. 2016 yılında alüminyum sofra ve mutfak eşyaları ihracatının 38 milyon dolarlık (yüzde 34) büyük bir bölümü Mısır’a, ithalatın ise 17 milyon dolarlık (yüzde 61) bölümü Çin’den gerçekleştirildi.

BAKIR İTHALATINDA AZALMA

Öte yandan bakırdan sofra ve mutfak eşyaları ihracatı, 2016 yılında bir önceki yıla göre miktar olarak yüzde 13 artmasına rağmen, ihracat kg birim fiyatı yüzde 20 azalmasından dolayı değer olarak yüzde 10 azalarak, 6 milyon dolar olarak gerçekleşti. İthalat ise 2016 yılında bir önceki yıla göre yüzde 24 azalarak 5 milyon dolar oldu. 2016 yılında bakır sofra ve mutfak eşyaları ihracatının 3,5 milyon dolarlık (yüzde 59) büyük kısmı Amerika Birleşik Devletleri’ne gerçekleştirilirken, ithalatın 2.9 milyon dolarlık (yüzde 57) büyük bölümü ise Çin’den sağlandı.