Rekabet Kurumu, 2017 yılında toplam 184 adet birleşme ve devralma işlemi inceledi. İnceleme sayısı 2016’ya oranla yüzde 12 geriledi. 2017 yılında özelleştirmeler hariç olmak üzere, hedef şirketin veya planlanan ortak girişimin Türkiye kökenli olduğu 90 işlemde toplam işlem bedelinin yaklaşık 22,3 milyar TL oldu. 2016′da bu rakam 29,3 milyar TL olmuştu. Böylelikle 2017 yılında bu kalemde yüzde 23′lük bir düşüş görüldü.
Hedef şirketin Türkiye kökenli olduğu işlemlerde en yüksek işlem hacmi toptan ve perakende ticaret sektörü, (8,13 milyar TL) elektrik üretimi ve dağıtımı (3,75 milyar TL) ile imalat sektöründe (3,66 milyar TL) görüldü.
Türk şirketlerine doğrudan yapılan yabancı yatırımcılar arasında işlem bazında yapılan sıralamaya göre ilk sırada Hollanda, Japonya, Fransa ve Lüksemburg kökenli yatırımcılar yer aldı. İşlem hacmi bakımından ilk iki sırayı Hollanda ve Jersey/Manş Adası kökenli yatırımcılar aldı.
Rekabet Kurumu Başkanı Prof. Dr. Ömer Torlak, düzenlenen basın toplantısında Rekabet Kurumu 2017 Yılı Birleşme ve Devralma Görünüm Raporu’nun sonuçları hakkında verdi.
Torlak, “Yabancı yatırımcının Türkiye’ye ilgisi devam ediyor. Bu ekonomiye duyulan güveninde bir göstergesidir. 2018 yılında bunun artacağını görüyoruz. Türkiye’nin üçüncü çeyreğine yönelik büyüme rakamlarını dikkate aldığınızda birleşme ve devralma başvurularını baktığımızda 2018 için böyle bir öngörüde bulunabiliyoruz” dedi.
2017 yılında Rekabet Kurumu tarafından toplam 184 adet birleşme ve devralma işlemi incelendiğini belirten Torlak, “İşlem sayısının son beş yılın ortalamasına yakın seyrettiği görülmekte. Bir önceki yıla ait veriler ile kıyaslandığında ise %12 düzeyinde bir düşüş var. Bilindiği üzere birleşme devralma işlemleri sırasında gerçekleşen işlem hacmi bir diğer deyişle işlem bedeli ekonomiye olan güvenin ve yatırımcıların beklentilerinin göstergelerinden biridir. 2017 yılında özelleştirmeler hariç olmak üzere, hedef şirketin veya planlanan ortak girişimin Türkiye kökenli olduğu 90 işlemde toplam işlem bedelinin yaklaşık 22,3 milyar TL olduğu tespiti yapılmaktadır. 2017 yılına ait söz konusu işlem hacminin son beş yılın ortalamasının üstünde olduğu görülmekte. 2016 yılında bedeli bildirilen bu tür işlemlerde oluşan toplam hacmin 29,2 milyar TL olduğu dikkate alındığında, işlem adetlerinde bir önceki yıla kıyasla yaşanan düşüşün toplam işlem bedeline de yansıdığı anlaşılmakta. Hedef şirketin veya oluşturulan ortak girişimin Türkiye kökenli olduğu işlemlerde en yüksek işlem bedeli 5,47 milyar TL olurken, ortalama işlem bedeli 259,4 milyon TL düzeyinde gerçekleşmiştir. Bedeli 1 milyar TL üzerinde olan 5 işlem bulunmakta” diye konuştu.
NE KADAR YATIRIM YAPTILAR?
Yabancı yatırımcıların 2017 yılında Türk şirketlerine 47 ayrı işlemde yaklaşık 15,1 milyar TL’lik yatırım yaptığını anlatan Torlak, “Türkiye kökenli olduğu işlemlerde yabancı yatırımcıların payı yaklaşık %68 düzeyinde gerçekleşmiştir. Türk şirketlerine doğrudan yapılan yabancı yatırımcılar arasında işlem bazında yapılan sıralamaya göre ilk sırada Hollanda ve Japonya kökenli yatırımcılar yer almaktadır. Bu ülkeleri Fransa ve Lüksemburg izlemektedir. İşlem hacmi bakımından ise ilk iki sırayı Hollanda ve Jersey/Manş Adası kökenli yatırımcılar almıştır. Üçüncü sırada ise Lüksemburg kökenli yatırımcılar bulunmaktadır. 47 ayrı işlemle Türk şirketlerine yapmış oldukları doğrudan yatırımlar dışında, Türkiye pazarlarındaki rekabete dolaylı etkileri nedeniyle yurtdışında gerçekleştirdikleri 90 işlemin de bildirim konusu yapıldığı anlaşılmaktadır. Yabancı yatırımcıların bildirime konu Türkiye içerisinde ve küresel düzeyde gerçekleştirdikleri toplam 137 işlem ekonomik faaliyet alanlarına göre işlem hacmi baz alınarak sıralama yapıldığında 2017 yılı içinde hangi sektörlere yatırım yaptıklarına ilişkin bir bilgi vermektedir” bilgilerini verdi.
KİMYA, SİNEMA VE SAĞLIK SEKTÖRÜ RADARDA
Torlak, yabancı yatırımların sektörel dağılım ve tutar hakkında ise “Kimyasalların ve kimyasal ürünlerin imalatı (326 milyar TL), sinema filmi, video ve televizyon programları yapımcılığı, ses kaydı ve müzik yayımlama faaliyetleri (307,4 milyar TL) ve temel eczacılık ürünlerinin ve eczacılığa ilişkin malzemelerin imalatı ( 133,5 milyar TL) olarak kayda geçmiştir” diye anlattı.
ELEKTRİK ENERJİSİ YATIRIMLARINA VURGU
2017 yılında 5 özelleştirme işlemi de değerlendirmeye alındığını belirten Torlak, “Türkiye piyasalarında yapılan özelleştirmelerin en çok elektrik enerjisinin üretimi, iletimi ve dağıtımı faaliyet alanında gerçekleştiği görülmekte. 2016 yılında Rekabet Kurumu tarafından izin verilen özelleştirme işlemlerinden 5’i ile 2017 yılında izin verilen 1 işleme dair devir işlemleri ise 2017 yılı içerisinde tamamlanmış olup bu işlemlerde ortaya çıkan toplam işlem bedeli 2 milyar 230 milyon TL. Özelleştirme işlemleri de dikkate alındığında, 2017 yılında hedef şirketin Türkiye kökenli olduğu işlemlerde gerçekleşen toplam işlem bedelinin (hacminin) yaklaşık 24,5 milyar TL olduğu görülmekte” dedi.
2017 yılı içinde tarafların uyruğuna bakılmaksızın Türkiye sınırları içinde gerçekleştirilen tüm işlemler mercek altına alındığında ise işlem sayısı bakımından, özelleştirme işlemleri hariç olmak üzere en çok işlem elektrik enerjisinin üretimi, iletimi ve dağıtımı alanında gerçekleştiğini belirten Torlak, “En yüksek işlem hacmi gerçekleşen ilk alan toptan ve perakende ticarettir. Bu başlık altında akaryakıt dağıtımı ve organize perakende sektörlerinde gerçekleşen işlemler öne çıkmaktadır. İşlem hacmi bakımından ikinci sırada elektrik üretimi ve dağıtımı gelmektedir[1]. Bu kapsamdaki işlemler büyük ölçüde elektrik enerjisi üretimi ve elektrik enerjisi dağıtımı sektörlerinde gerçekleştirilmiştir. En yüksek işlem hacmi kaydedilen üçüncü ana faaliyet alanı ise imalat olup plastik ürünler, gıda ve otomotiv yedek parça üretimi 2017 yılında bu faaliyet alanı kapsamında öne çıkan sektörlerdir” diye konuştu.