GÜNDEME DAİR…
SEDA GÖK
Geçtiğimiz günlerde Türk-Alman Üniversitesi Öğretim Üyesi Murat Erdoğan, Ankara’da düzenlenen Çalıştay’da bir grup gazeteciye Hacettepe Üniversitesi’nde çalışırken yaptığı saha çalışmasına dayalı “Suriyeliler Barometresi” araştırmasını anlattı.
Hacettepe Göç ve Siyaset Araştırmaları Merkezi tarafından yayımlanan çalışmaya göre 6 milyondan fazla Suriyeli ülke dışına göç etti, 6-7 milyon kişi de Suriye içinde bulunduğu yeri değiştirdi.
Kasım ayı sonu itibariyle Türkiye’deki sığınmacı-mülteci sayısının 3 milyon 359 bin 915’i Suriyeli, 462 bin Suriye dışı olmak üzere 3 milyon 821 bin 915 kişi oldu.
Ancak Türkiye’nin ‘açık kapı politikası’ ilan etmesi sonrasında acilen stratejik bir karar vermek zorunda olduğu ortada. Araştırma verilerine göre bu kişilerden sadece 227 bin 649 kişinin kamplarda yaşıyor. Diğerlerinin çoğunluğu sınırdaki iller olmak üzere Türkiye’ye dağıldı.
OKUMA YAZMA BİLMEYENLER YÜZDE 33
Araştırmada Suriyeli sığınmacılara yönelik çarpıcı bazı bulgular var. Çalışma; uyum sürecinin ve Suriyeli göçmen etkisinin ortaya konulmasının ağır bir sorun olacağına işaret ediyor. Verilerle Suriyeli göçmenlere baktığımızda;
-Sığınmacıların 491 bin 557’si (0-4 yaş) bebek. 1 milyon 22 bini okul çağında. 2 milyon 100 bini (15-64 yaş) aktif işgücüne katılabilir. Yüzde 46,5’i kadın.
-Sığınmacıların yüzde 33’ü “okuma yazma bilmiyor”. Yüzde 13’ü okuma-yazma biliyor ama “bir okul bitirmemiş” Sadece yüzde 6’sı üniversite eğitimli. Eğitimsiz nüfus yüzde 46.
-Eğitim çağındaki çocukların yüzde 61,5’i şu anda okullarda. Ancak organize şekilde Türkçe öğretilmiyor ve eğitim Suriye müfredatına göre yapılıyor.
-Suriyeli çocuklar eğitime entegre edilmesi halinde 1189 yeni okula ve 50 bin öğretmene ihtiyaç var. Bunun toplam ilave maliyeti 3.6 milyar Euro!
-Türkiye’de bulunan yaklaşık 500 akademik personelin yüzde 90’ı ilahiyat alanında çalışanlar. Diğer akademik personel sadece yüzde 10.
-Suriyeli gençlerden üniversiteye devam eden 14 bin 747 kişi.
-3 milyon 404 bin kişi istatistik tanımla “işsiz” durumda. Kayıt dışı çalışma yüksek. 1 milyon dolayındaki kişinin Türklerin çalışmadığı işlere razı olarak düşük ücretle çalıştığı tahmin ediliyor.
Araştırma çalışmasında, Suriyeli sığınmacıların Türkiye’ye maliyetine yönelik bir analiz de yer aldı. Toplam doğrudan maliyetin 26-30 milyar dolar arasında, dolaylı maliyetler dikkate alındığında ise 30 milyar doların da üzerinde olacağı tahmin ediliyor.
Almanya her bir mültecinin günlük maliyetini 41 Euro olarak hesaplıyor. Türkiye’de bu maliyet 10 Euro olarak alınsa dahi 38 milyar Euro’luk bir maliyetin ortaya çıktığı görülüyor.
Araştırmada bütün bu verilere ve değerlendirmelere paralel olarak Türkiye’nin ciddi bir güvenlik sorunuyla da karşı karşıya olduğu görülüyor. Özellikle Suriyelilerin kentlerin yoksul kesimlerinde yoğunlaşması ve ancak “yoksulların yoksulları sevmediğini”, medyadaki Suriyelileri sorun kaynağı olarak gösteren eğilimin de gerilimi artırdığının vurgulandı.
Rakamlarla da aktarmaya çalıştığım Suriyeli sığınmacılara yönelik, Türkiye’nin kısa değil uzun vadeli bir program belirlemesi gerektiği aşikar… Çünkü büyük kısmı “Geriye döneceğiz” dese de, tahmin ve deneyimler Suriyeli sığınmacıların yüzde 80’inin kalacağını gösteriyor.