Faktoring sektörü gerek yurtdışı gerekse Türkiye piyasalarındaki dalgalanmalara rağmen 2016 yılını da büyüme ile kapattı. Bu süreçte sadece finansman kaynakları odaklı değil her geçen gün gelişen insan kaynağı kalitesi, ihtiyaca özel yenilikçi çözümleri, artan işbirlikleri ve yurt genelinde genişleyen etki alanıyla reel sektörün artık daha da fazla yanında olma ilkesiyle yol aldı. Sektör bu yıl ise teknoloji ağırlıklı finans çözümlerini artırarak daha çok sayıda müşteriye ulaşmayı hedefliyor. Sektör, bu sayede maliyetlerin düşürmeyi, verimliliği ve müşteri memnuniyetini arttırmaya odaklanacak.
Yeni teknolojiler, hem şirket hem de müşteriler için birçok yeniliği de beraberinde getiriyor. Yeni teknoloji süreçlerine doğru şekilde dâhil edebilen şirketler, şirket içi verimliliği artırıp, kaynaklarını optimize ediyor ve müşteri memnuniyeti anlamında kayda değer aşama kaydediyor. Bu kapsamda 2017 yılında Ticaret Zinciri Finansmanı, Mesafeli Sözleşmeler gibi teknoloji destekli projeler için FKB çatısı altında teknik ve hukuki altyapı çalışmaları devam ediyor. Müşteri sayısının 100 bine ulaştığını belirten sektörün kanaat önderleri; bu rakamın büyüme hızıyla doğru orantılı olarak yeni müşteriye ulaşmada dijital kanalların etkili bir şekilde kullanılmasıyla artacağını öngörüyor.
Finansal Kurumlar Birliği verilerine göre; 2016 yılı sonunda işlem hacmi 122,8 milyar TL, alacakları ise 31 milyar TL seviyelerinde gerçekleşen sektörün aktif büyüklüğü ise bir önceki yıla göre yüzde 24’lük artışla 33 milyar liraya ulaştı.
Öz kaynakları da yüzde 10,9 büyüyerek 5 milyar TL oldu. 2017 yılının ise bir önceki yıl başlayan ve etkilerini bu yıl da hissettiren siyasi ve ekonomik koşulların yakından izleneceği bir yıl olacağına vurgu yapan kanaat önderleri, bu anlamda sadece sektörün değil, tüm finans sisteminin ve firmaların finansal matematiği daha fazla kullanacağı bir yıl olabileceğine dikkat çekiyor. Sektörün 2017 yılına ilişkin en önemli gündemi ise kredi riski ve konjonktürel olumsuzlukların firmaların bilançolarına olan olumsuz etkisini azaltmak için uygun maliyetli kaynağa ulaşım olacak.
Uzun vadeli bakıldığında faktoring sektörü, Türkiye’de hızlı büyüyen sektörler arasında yer alıyor. İlk faktoring şirketinin kurulduğu 1990 yılından bu yana yıllık ortalama yüzde 36 büyüdü. Buna rağmen işlem hacminin GSMH oranı yüzde 6.1 seviyesinde. Bu oran kötü olmamakla beraber faktoring sektörünün gelişmiş olduğu birçok Avrupa ülkesinde yüzde 13-15 bandında bulunduğu düşünüldüğünde, sektörün potansiyelinin altında olduğu görülüyor.
Öte yandan yatırım ve üretim ortamının iyileştirilmesine yönelik teşvikler ile reel sektör işlem maliyetlerinin azalması ve 2017 yılının bir önceki göre daha stabil olması göz önüne alındığında faktoring sektöründe yüzde 12’lik büyüme bekleniyor. Sektör temsilcileri, sektörde çalışma koşulları ve operasyonel verimlilik anlamında stratejik adımların atıldığını kaydediyor.
Sektörün kayıtlı ticarete tahsilat, garanti ve finansman hizmetleri veren bu anlamda çarkın daha hızlı dönmesini sağlayan kaldıraç haline geldiğini savunan sektör temsilcileri, Türkiye olarak global faktoring hacminde 13’üncü sıraya, ihracat faktoringinde ise ikinci sıraya kadar yükseldiğini belirtiyorlar. Öte yandan 2015 yılı sonuna kadar asgari öz kaynağın 20 milyar liraya çıkarılması ise yedi firmanın sektörden çıkmasına neden oldu. Fakat 2016 yılında sadece bir firma kendi isteği üzerine faaliyet izni iptal edildi. Sektörde hali hazırda 62 faktoring şirketi faaliyet gösteriyor. Uzmanlar, yurtiçinde de firma sayısının düşmesinin işlem hacmini daraltmadığını, aksine büyümenin devam ettiğini söylüyor. Diğer taraftan faktoring işlemi her geçen gün daha fazla kişiye ulaşmasına rağmen firmalar tarafından hala yeterince bilinmiyor. Bankacılık sisteminden yararlanan 3 milyonun üzerinde KOBİ bulunduğu ve faktoring hizmetlerinden yararlananların sayısının ise sadece 100 bin olduğu düşünüldüğünde yurt genelinde bu alanda kayda değer potansiyelin değerlendirilmeyi beklediği görülüyor.
İHRACATIN % 9’UNA FAKTORİNGİ DESTEĞİ
İhracat faktoring hacminde ise sektör, yurtiçi işlemlerine göre daha hızlı büyüyor. 2016 yılında sektörün ihracat faktoring hacmi 19,4 milyar TL’yi buldu. Faktoring şirketlerinin, EximBank kredilerinden faydalanma olanağına kavuşmasıyla kaynak tarafındaki sıkıntıları da hafifledi. Ancak faktoring sektörünün büyümesi ülkenin ihracat performansıyla paralellik gösteriyor. Son 15 yılda ülke ihracatı yıllık ortalama yüzde 11 artarken, sektörün cirosu yüzde 14 arttı. Yani ihracattaki pay giderek artıyor. Türkiye’nin finanse edilen ihracat işlemlerindeki payını yaklaşık yüzde 9’a çıkaran sektör, bu oranı orta vadede yüzde 10’un üzerine taşımayı hedefliyor. 15 milyar liradan fazla yurtdışı işlem hacminin payı toplam hacimde yaklaşık yüzde 20’lik bir paya sahip ve bu oran her yıl üzerine yüzde 1- 2 ekleyerek artıyor.
İhracat faktoringinde büyüme dolar olarak yıllık ortalama yüzde 23 seviyesinde. Bu hız Türkiye’yi, Çin’den sonra global ihracat faktoringi işlem hacminde ikinci sıraya yerleştirdi. Sektörün Türkiye’nin ihracat artış hızından daha fazla büyüdüğü göz önüne alındığında bu payın her yıl giderek artması bekleniyor. Öte yandan global faktoring hacimlerine bakıldığında ise 2016 yılında bir önceki yıla göre artış gösteren global faktoring hacmi, 2.4 trilyon Euro olarak gerçekleşti. Uluslararası ticaretin finansmanında ise FCI üyesi faktoring şirketleri 530 milyar Euro’luk işlem hacmi gerçekleştirdi.
Sektörün Künyesi…
Müşteri sayısı 100 bin
- · 2016 yılı işlem hacmi 122,8 milyar TL
- · Global işlem hacminde 13’üncü
- · Global ihracat faktoringi işlem hacminde 2’inci
- · İhracatın yüzde 9’u ihracat faktoringi yoluyla yapılıyor
- · Faktoring işlem hacminin GSMH oranı yüzde 6,1 seviyesinde
- · 62 faktoring şirketi faaliyet gösteriyor