Elektrik ve elektronik güç dağıtım ile kontrol ekipmanları üretimi konusunda sektöründe 18 yıldır faaliyet gösteren X Koren Elektrik A.Ş., güvenli, verimli ve çevre dostu enerji çözümleri üretiyor. Bu alanda ulusal ve uluslararası dev projeler üstleniyor. Avrupa’dan Asya’ya, Afrika’dan Uzakdoğu’ya kadar dünyanın farklı coğrafyalarına ihracat yapan şirket, 2024 yılında 18 milyar 81 milyon TL ihracat geliri elde ederek Türkiye ekonomisinin sürdürülebilir büyümesine ve kalkınmasına destek oldu. X Koren Elektrik Genel Müdür Yardımcısı Harun Yerlikaya, “Elektrik ve elektronik sektöründe faaliyet gösteren yüzde 100 Türk sermayeli bir şirket olarak, yurt içinin yanı sıra global pazarlarda da istikrarlı bir şekilde büyümeye devam ediyoruz. Malezya, Çin, Singapur, Pakistan, Güney Kore, Bulgaristan, Hong Kong, Bahreyn, Polonya, Slovenya, Filipinler, Suudi Arabistan, Peru, Bolivya, Mısır, Vietnam, Hollanda, İngiltere, Gürcistan ve Katar ihracat yaptığımız belli başlı ülkeler arasında yer alıyor” dedi. Yerlikaya, gelecek dönemde de ihracat portföylerine yeni pazarlar ekleyerek ‘dünya devi yerli marka olma’ yolunda emin adımlarla ilerlemek istediklerini belirtti.
2006 yılında Güney Kore markası olarak kuruldunuz ama 2019 yılında bağımsız yerli bir şirket kimliğiyle Türkiye’de yolunuza devam ettiniz. Süreci biraz anlatabilir misiniz?
Türkiye’ye daha fazla katkı sunabilmek, Türk insanı ve paydaşlarımızla bağ kurabilmek için böyle bir karar aldık. Hedefimiz de enerjinin güvenli bir şekilde kontrolünü, korumasını ve dağıtımını sağlamaktı. Bugün, Türkiye’nin her bölgesinde etkin ve yaygın satış organizasyonumuz ve çözüm ortaklarımızla, elektrik dağıtım şirketleri, elektrik ve enerji işi yapan firmalar, müteahhitlik ve taahhüt şirketleri, makine üreticileri, kamu kuruluşları, belediyeler, üniversiteler ve çeşitli endüstriyel organizasyonlara hizmet veriyoruz.
Elektrik ve elektronik güç dağıtım ve kontrol ekipmanları ürettiğinizi biliyoruz. Bu tanımın neleri kapsadığını söyleyebilir misiniz?
X Koren Elektrik olarak, alçak gerilim şalt ürünlerinin yanı sıra elektrikli ve elektronik kontrol cihazları, devre elemanları ve mikroçiplerin üretimi, alım-satımı, ithalatı ve ihracatını yapıyoruz. Üretim yelpazemizde otomatik sigortalar, kaçak akım koruma şalterleri, termik manyetik kompakt şalterler, açık tip güç şalterleri, kontaktörler, motor koruma ve otomatik transfer şalterleri gibi geniş bir şalt malzemesi bulunuyor.
Esenyurt’ta önemli bir üretim tesisine sahipsiniz. Bu tesisin büyüklüğü ve yarattığı istihdam nedir?
Söylediğiniz gibi İstanbul Esenyurt’ta üretim tesisimiz var. 5 bin metrekare kapalı alana sahip modern üretim araçlarına sahip fabrikamızda, yıllık 11 milyon 300 bin adet üretim kapasitemizle yaklaşık 200 milyon dolar değerine karşılık gelen üretim yapabileceğiz. 2024 yılı sonu itibarıyla 100 kişilik bir ekibe sahibiz. Bu arada üretim tesisimizin güneş enerjili paneller sayesinde kendi enerjisini üretebildiğini ve atık su arıtma sistemi sayesinde kendi atık suyunu arıtıp dönüştürebildiğini de gururla söylemek isterim. LEED Sertifikalı çevre dostu bir üretim tesisiyiz.
X Koren ailesi olarak, alçak gerilim şalt ürünleri başta olmak üzere otomasyon, elektrikli araçlar ve yenilenebilir enerji gibi alanlarda da katma değer yaratma vizyonumuzla sektörde öncülük etmeye devam ediyoruz. Bu alanlardaki yatırımlarımız sayesinde, müşterilerimize sürdürülebilir ve yenilikçi çözümler sunmayı hedefliyor, ürünlerimizi dünya pazarlarına başarıyla ihraç ediyoruz. Bu itibarla 2022 yılı verilerine göre; Fortune 500 Türkiye listesinde 342. sırada yer alan şirketimiz, 2023 yılında 140. sıraya yükseldi. Ayrıca, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’nin (TOBB) 31 Ocak 2024’te açıkladığı Türkiye’nin en hızlı büyüyen 100 şirketi arasında 19. sırada yer alarak, sektördeki hakimiyetimizi, hızlı büyümemizi ve başarımızı bir kez daha kanıtladık.
Sektörünüzün ithalat ve ihracat rakamlarına baktığımızda 2023’te ithalatın çok yükseldiğini, 2024’te ihracatın çok düştüğünü görüyoruz. Bu çıkış ve inişin sebepleri neler?
Biraz önce de belirttiğim gibi T.C. Ticaret Bakanlığı Kolay İhracat Platformu’nda yer alan verilere göre; küresel elektrik ve elektronik ürünler sektörünün büyüklüğü 2020 yılında 2,8 trilyon doları aştı. Ekonomik ve jeopolitik riskler nedeniyle küresel ticaret hacmindeki gerilemeye bağlı olarak ihracat hacminde dalgalanmalar olsa da sektör gelecek dönemde önemli bir büyüme potansiyeli taşıyor.
Yıllık bazda değerlendirmelerden ziyade sektörün uzun vadeli yatırım ve büyüme projeksiyonu bizim için daha kıymetli. Sektörde en büyük pazar Asya Pasifik; onu Kuzey Amerika pazarı takip ediyor. 2023 yılında Çin Halk Cumhuriyeti 622 milyar dolar ile en büyük ithalatçı konumunda ve aynı zamanda yaklaşık 880 milyar dolar ile en büyük ihracatçı olarak başı çekiyor.
Türkiye’de ise elektrik ve elektronik sektörü son yıllarda iç talepteki düşüşe rağmen ihracat odaklı olarak büyümesini sürdürüyor. Türkiye genelinde 12 bin 490 adet işyeri ile 205 bine yakın kişiye istihdam sağlayan sektörümüz, güçlü büyüme performansı ve ihracat potansiyeli ile Türkiye ekonomisine önemli bir katma değer sağlıyor.
Peki, şirket özelinize dönersek, ihracatınızın toplam cironuz içindeki payı nedir?
2024 yılı itibarıyla yıllık satışlarımızın yüzde 71,3’ünü ihracat faaliyetlerimiz oluşturuyor. Dolar ve euro bazında gerçekleştirdiğimiz bu satışlar ve küresel portföyümüze yönelik sağladığımız çözümler, uluslararası pazarlarda önemli bir yer edinmemizi sağlıyor. Malezya, Çin, Singapur, Pakistan, Güney Kore, Bulgaristan, Hong Kong, Bahreyn, Polonya, Slovenya, Filipinler, Suudi Arabistan, Peru, Bolivya, Mısır, Vietnam, Hollanda, İngiltere, Gürcistan ve Katar ihracat yaptığımız belli başlı ülkeler arasında yer alıyor. Gelecek dönemde de ihracat portföyümüze yeni pazarlar ekleyerek ‘dünya devi yerli bir marka olma’ yolunda emin adımlarla ilerlemeye devam edeceğiz.
Bu durum, yurt dışında büyüme konusunda size motive ediyor mu? Bu konuda hedefleriniz var mı?
Kuşkusuz motive ediyor. X Koren Elektrik olarak sadece Türkiye’ye odaklanmıyoruz. Türkiye, global operasyonlarımızın bir parçası olarak merkezi bir rol üstleniyor. Şu anda 30’un üzerinde ülkede aktif olarak faaliyet gösteriyoruz. Bu ağı daha da genişletmek için ihracatta yüzde 100 büyüme hedefiyle çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Bu doğrultuda, tüm dünyada derinleşmek ve yeni pazarlarda etkinlik sağlamak için yatırımlarımıza hız kesmeden devam ediyoruz.
Hedefimiz; inovasyon ve kaliteyi önceliklendiren üretim ve büyüme stratejimiz ile iç pazarda ulaştığımız lider konumumuzu; yurt dışı pazarlara da başarılı bir şekilde taşımak. Şu anda Avrupa’dan Asya’ya, Afrika’dan Uzakdoğu’ya kadar dünyanın farklı coğrafyalarında, ülkemizin bayrağını dalgalandırmaktan dolayı büyük gurur duyuyoruz. Her ülkenin altyapısına uygun stratejiler planlayarak, küresel pazarlardaki farklı ihtiyaçlara çözüm sunmayı ve müşterilerimizle güçlü iş birlikleri kurmayı hedefliyoruz.
X Koren’in olarak gelecek döneme ilişkin büyüme hedefleri ve uzun vadeli planlarınız var mı?
Olmaması mümkün değil; büyüme hedeflerimiz arasında sürdürülebilir büyüme yolunda ürün portföyümüzü genişletmeyi, yeni iş kollarına yatırım yapmayı ve personel sayımızı artırmayı planlıyoruz. Böylece, daha geniş bir müşteri kitlesine ulaşarak, inovatif ürünlerle pazardaki güçlü konumumuzu sağlamlaştıracağız.
Mevcut ürün yelpazemizi, elektrikli araç şarj cihazları ve yenilenebilir enerji sistemlerine yönelik bileşenlerle genişletip, yenilenebilir enerji depolama ve elektrikli araç teknolojileri alanlarında büyümek de hedeflerimiz arasında. Bu yatırımlar, sürdürülebilir enerji çözümleri sunma vizyonumuzu destekleyerek hem yerel hem de uluslararası pazarda daha güçlü ve yenilikçi bir konuma ulaşmamızı sağlayacak. Bununla birlikte paylarımızın halka arz sürecine yönelik olarak onay sürecindeyiz. Sürecin başarıyla tamamlanması halinde halka arzdan elde edeceğimiz gelirin yüzde 45′ini, üretim kapasitesini genişletmek, yeni ürün hatları kurmak ve akredite test merkezi yatırımlarını desteklemek için değerlendireceğiz. Gerçekleştireceğimiz yeni yatırımlar ile verimliliği artırmaya odaklanıyoruz.
Öte yandan küresel pazarlardaki varlığımızı güçlendirmek için uluslararası standartlara uygun, test ve belgelendirme yapabilecek bir akredite laboratuvar kurma sürecimiz de devam ediyor. Son teknolojiye sahip bu laboratuvar sayesinde ürünlerimiz, Dünya Ticaret Örgütü standartlarına uygun olarak, uluslararası pazarlarda ek onay gerektirmeksizin kabul görecek.Özetle; büyüme stratejimizi hem yerel hem de uluslararası pazarda güçlü bir oyuncu olmak üzerine kurguladık. Sektörümüzün ve Türkiye ekonomisinin gücüne ve büyüme potansiyeline olan inancımız ile bu hedeflere ulaşmak için gelecek dönemde de yatırımlarımıza hız kesmeden devam edeceğiz.
Şirket olarak 2024 yılını nasıl geçirdiniz? 2023 yılı ve 2024’ü kıyaslayarak finansal performansınız hakkında neler söyleyebilirsiniz?
Şirketimiz son yıllardaki istikrarlı büyüme ve gelişme sürecini 2024 yılında da karlılık odaklı sürdürerek başarılı bir performans sergiledi. X Koren olarak 2023 yılında 26,5 milyar TL olan ciromuz, 2024 yılında 25,4 milyar TL olarak gerçekleşirken brüt karlılığımız ise 2023 yılındaki 1,9 milyar TL’den 2024 yılında yüzde 142 artışla 4,6 milyar TL’ye yükseldi. Müşteri portföyümüzün genişlemesiyle birlikte ciro ve karlılık artış trendini önümüzdeki dönemde de koruyacağına inanıyoruz. Diğer yandan toplam aktiflerimiz 2024 yılı itibarıyla 9,3 milyar TL olurken, aynı dönem itibarıyla özkaynaklarımız da 2023 yılı sonuna göre yüzde 27,1 artışla 2,2 milyar TL’ye ulaştı.Şirketimizin özkaynaklarının toplam kaynaklar içerisindeki payı ise 2022, 2023 ve 2024 yılı sonu itibarıyla sırasıyla yüzde 11,6, yüzde 14,1 ve yüzde 23,2 olarak gerçekleşti. 2024 yılı net dönem karı da 225,2 milyon TL oldu.
YANGINLARA KARŞI ELEKTRİK TESİSATLARININ DÜZENLİ KONTROLÜ ŞART!
Türkiye olarak büyük bir yangın faciası atlattık. Her ne kadar Kartalkaya’daki yangının çıkış nedeni olmasa da Türkiye’de çıkan yangınların yüzde 20’si elektrik kaynaklı. Sizce bunun nedeni nedir, konutlarda ve ticari işletmelerde önlem için neler yapılabilir?
Haklısınız, çok büyük bir facia yaşadık ve dediğiniz doğru Türkiye’de yaşanan yangınların yüzde 20’si elektrik tesisatından kaynaklanıyor. Ne yazık ki inşa edildikten sonra genellikle elektrik tesisatlarının düzenli bakımı ve denetimi yapılmıyor. Konutlarda eğer tesisat eski veya yıpranmışsa düzenli olarak uzman bir elektrikçiye kontrol ettirmek, eskimiş ve hasar görmüş kabloların değiştirilmesi önem taşıyor. Elektrik kaçaklarını önlemek için mutlaka kaçak akım rölesinin taktırılması, sigorta kutusunun aşırı yüklenmeye karşı uygun kapasitede olması da çok önemli. Evlerde yapılan yanlışları ise tek prizde çok sayıda cihaz çalıştırılması, kullanılmayan cihazların prizde bırakılması, evlerde yangın tüpü veya duman dedektörü bulunmaması ve en önemlisi bir acil durum planı olmaması olarak sıralayabiliriz. Ticari işletmelerde ise önlem olarak konutlardan farklı olarak iş yerindeki elektrik panosunun yük kapasitesinin dengeli olup olmadığının kontrol edilmesi, elektrik kaçağını önlemek için gelişmiş kaçak akım röleleri kurulması, duman ve ısı dedektörleri ile erken uyarı sağlanması, aşırı yüklenmenin önlenmesi, jeneratör ve UPS sistemlerinin düzgün şekilde monte edilmesi ve düzenli bakımın ihmal edilmemesi sayılabilir. Ama en önemlisi kalitesiz ve sertifikasız elektrik ekipmanlarından kaçınılmalı.
SEKTÖR İÇİN 2026 YILINDA 3,9 TRİLYON DOLAR BÜYÜKLÜK ÖNGÖRÜLÜYOR
“Türkiye genelinde 12 bin 490 adet işyeri ile 205 bine yakın kişiye istihdam sağlayan sektörümüz, güçlü büyüme performansı ve ihracat potansiyeli ile Türkiye ekonomisine önemli bir katma değer sağlıyor. Ticaret Bakanlığı Kolay İhracat Platformu’nda yer alan verilere göre; Türkiye’de tüketici elektroniği sektör büyüklüğü yaklaşık 7,4 milyar dolar. 2024 yılında ise 8,4 milyar dolarlık büyüklüğe ulaşılması öngörülüyor. İhracatımızın büyük bir bölümünü Avrupa Birliği ülkelerine gerçekleştiriyoruz ve özellikle İngiltere, Almanya, ABD, Fransa ve İspanya en güçlü pazarlarımız arasında önemini koruyor. Ayrıca Malezya, Çin, Singapur, Pakistan, Güney Kore, Bulgaristan, Hong Kong, Bahreyn, Polonya, Slovenya, Filipinler, Suudi Arabistan, Peru, Bolivya, Mısır, Vietnam, Hollanda, İngiltere, Gürcistan ve Katar ihracat yaptığımız belli başlı ülkeler arasında yer alıyor.”
SG