Geçtiğimiz hafta Enerji Zirvesi kapsamında Antalya’da sektörün kanaat önderleri ile bir araya geldik.
Elektrik, doğalgaz, akaryakıt ve LPG sektörü olmak üzere enerjinin paydaşlarını bir araya getiren 11. Türkiye Enerji Zirvesi’nde sektörün kanaat önderlerini dinledik. Bu süreçte en çok konuştuğumuz konulardan birisi akaryakıtta ÖTV teşvikinin maliyeti oldu.
Akaryakıtta ÖTV teşviki sürerse 2022’de “en az” 69 milyar TL vergiden vazgeçilmiş olacağı vurgusu dikkat çekici idi.
Hatırlayacaksınız; benzin, motorin ve otogaz LPG’de tüketiciye yansıyan fiyatları kontrol etmek amacıyla fiyat yükseliş ve düşüşlerinde otomatik olarak değiştirilen ÖTV, petrol fiyatlarındaki yükseliş nedeniyle sıfıra kadar çekildi.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Ekim ayı başında yaptığı bir açıklamada, alınmayan ÖTV’nin tutarının 52 milyar TL’ye ulaştığını açıklamıştı. EPDK tarafından açıklanan fiili iç pazar satışlarının tahmin için kullanıldığı ve 2022’de de tüketimin aynı kaldığı varsayımı altında, alınmayan ÖTV’nin en az 69 milyar TL’lik bir tutara ulaşacağı hesaplandı.
Ekonominin normal seyrini sürdürmesi halinde dahi bu tutarın aşılacağına kesin gözüyle bakılıyor. Olabilecek en az seviyenin dahi ciddi miktarda bir vergi kaybına yol açacak.
EPDK verilerine göre Türkiye’de Ocak-Ağustos döneminde 1 milyon 827.7 milyon ton benzin, 16 milyon 856.3 milyon ton motorin, 2 milyon 064.7 milyon ton da otogaz iç piyasada satıldı. Petrol fiyatlarındaki yükselişten dolayı da Hükümet son tüketiciye ulaşan akaryakıt fiyatlarındaki artışı önlemek için eşel-mobil sisteminde kullanılan akaryakıttan alınan ÖTV’yi sıfıra kadar çekti.
Akaryakıt tüketiminde son açıklanan veri Ağustos olduğu için, 2020’deki salgın etkisi de dikkate alındığında, olağan artış miktarına yönelik tahminler zorlaşıyor. Bu nedenle, 2021 aylık ortalama tüketimin devam edeceği ve 2022’de de aynı tüketimin olacağı; yani olası en düşük ihtimale göre hesap yapıldığında, 8.8 milyar TL’si benzin, 59 milyar TL’si motorin ve 1.6 milyar TL’si otogaz kaynaklı olmak üzere 2022’de vazgeçilen ÖTV’nin 69.5 milyar TL’den az olamayacağı hesaplandı.
Beklenti, 2022’de de ÖTV alınmayacağı yönünde… ÖTV alınmayarak akaryakıttan kaynaklı maliyet enflasyonunun düşük gerçekleşmesi amaçlanıyor. Peki vatandaştan alınmayan ÖTV nasıl karşılanacak? Bu da yeni bir borçlanma kalemimi oluşacak sorusunu beraberinde getiriyor. Borç için bütçeden ödenecek ekstra faiz de yine sonuçta vatandaştan alınacak gibi görünüyor.
Ya da alınmayan ÖTV, diğer vergilerde yapılacak artışlarla veya kamunun sunduğu mal ve hizmetlere yapılacak zamlarla karşılanacak yorumunu beraberinde getiriyor.
Burada bütçede tasarruf alanları yaratarak bu kısırdöngüyü kırmak gerekmiyor mu?