GÜNDEME DAİR…
Son dönemde ülkelerin pandemi nedeniyle uyguladığı ekonomik tedbirler iflasları öteliyor. Ancak bir taraftan da ‘zombi’ şirketlerin sayısını çoğalttığı belirtiliyor.
Öncelikle ‘zombi şirket’ nedir onu açıklayalım. Zombi şirket, batık durumda olan ancak normal şirketlere sağlanmayacak muhtelif imkanlar vasıtasıyla (kredi yapılandırma, borç erteleme vergi affı veya vergi silme gibi) ayakta tutulan firmalara deniyor. Geçtiğimiz hafta iki rapor elime ulaştı.
Uluslararası Finans Enstitüsü verilerine göre pandemi sürecinde iflaslar 2019’a göre düşüş kaydetti. Ancak bu yılın iflaslar yılı olabileceği öngörüsü ön planda. Bu yıl geriye dönük iki yıllık dönem için iflaslarda yüzde 35 artış bekleniyor.
IFI verilerine göre özellikle Fransa, Güney Kore, Singapur, Danimarka ve Belçika’da önlemler bu yıl Ağustos 2020 itibarıyla gerçekleşen iflas sayısını yüzde 30-44 azalttı. Gelişmiş ülkeler arasında ABD ve İsveç’te iflaslar sırasıyla yüzde 2 ve 5 artarken, Türkiye’de alınan önlemlere rağmen iflasların yüzde 9 arttığına dikkat çekiliyor.
Euler Hermes’in “Koronavirüs saatli bir iflas bombası yaratıyor” başlıklı raporunda bu yıl için ülkelere göre öngörülen artışlar 2019 yılına göre şöyle: ABD’de yüzde 57, Brezilya’da yüzde 45, Çin’de yüzde 40, İngiltere’de yüzde 43, İspanya’da yüzde 41, İtalya’da yüzde 27, Belçika’da yüzde 26 ve Fransa’da yüzde 25. Raporda Türkiye için öngörülen iflas artışı ise yüzde 31.
Zombi şirketlerin iyileşmeyi yavaşlatabileceği öngörüsü hakim. BIS-Zombi Şirketler: Anatomisi ve Yaşam Döngüsü başlıklı raporda 1980’li yıllarda toplamdaki payı yüzde 4 olan zombi şirketlerin oranının 2018 yılına gelindiğinde yüzde 15’e yükseldiği vurgulanıyor. Zombi şirketler, BIS’in raporundaki ifadelerle “Daha küçük, daha verimsiz, daha borçlu, fiziksel ve gayri maddi sermayeye daha az yatırım yapan şirketler” olarak değerlendiriliyor.
Bu şirketlerin performansının zombileşmeden önce de yıllarca kötü performans sergilediğine dikkat çekilen raporda, “Zamanla zombi şirketlerin yüzde 25’i pazardan siliniyor, yüzde 60’ı zombi statüsünden çıkıyor. Ancak iyileşmiş görünen zombi şirketler sağlıklı şirketlere göre kötü performans göstermeye devam ediyor ve sağlıklı şirketlere göre tekrar zombi olma ihtimalleri de çok daha yüksek” değerlendirmesi yapılıyor. BIS’in özellikle vurguladığı konu ise koronavirüs pandemisinden çıkışta daha fazla zombi şirketin, daha yavaş ve verimsiz bir iyileşme getirecek olması. Gelişmelerde gösteriyor ki, önümüzdeki günlerde batan şirket haberlerini daha çok okuyacağız gibi görünüyor.