GÜNDEME DAİR…

Pandemi döneminde hayatı yeniden keşfediyoruz. Ekonomi özelinde ise yolsuzlukla mücadelenin önemi, yönetişimin öne çıktığını görüyoruz.  Geçtiğimiz hafta IMF tarafından hazırlanan “Yolsuzluk ve Covid 19” başlıklı çalışma elime geçti. Bugün size buradan yakaladığım satır başlarını aktarmak istiyorum.

Bu analiz çalışmasında çarpıcı değerlendirmeler var. Çalışma, salgının gelecek yıllarda yönetişimin ve yolsuzlukla mücadelenin önemini daha da artıracağını gösteriyor. Salgın önlemleri çerçevesinde kamu harcamalarının hızla yapılması nedeniyle üç ana nedenden dolayı “yönetişimin” öne çıktığı tespit ediliyor. Kısacası; IMF’den salgında yardım alan ülkelere “denetim yaklaşıyor” mesajı var.

IMF Blog sitesinden de ayrıntılı olarak indirip okuyabileceğiniz çalışmada; salgınla mücadele için hükümetlerin, bireylere ve şirketlere destek sağlayarak ekonomi üzerindeki etkilerinin arttığı ve bunu yolsuzluk yapma imkânlarını artırdığı vurgulanıyor.

Hükümetlerin bu nedenle kaynakları ve destekleri en çok ihtiyaç duyan kişilere eriştiğini garanti etmek için zamanlı, şeffaf bir izleme-raporlama ve hesap verme işlemleri oluşturması; sivil toplum örgütleri ile özel sektörle yakın işbirliğine ihtiyaç olduğu sıralanıyor.

Çalışmada dikkat çekici bir diğer başlık;  salgın döneminde bütün ülkelerin kamu maliyesinin zorlandığı, bunun da vergi kaçırma ve kamu harcamalarındaki verimsizliği önemli hale getirdiğinin ifade edilmesi idi. Bir diğer neden olarak ise kriz anlarında insanların kamuya olan güveninde aşınmalar olduğu, sağlık hizmet ve ürünlerine yüksek talebin etik kuralların ihlal edilmesine yol açabildiği ve bunun da vatandaşların düzene uyumunu tehdit ettiği anlatılıyor.

IMF bu çalışmasında tüm kesimlere “Gerekli harcamalar yapın ama bütün kayıtları tutun, sonrasında hesap verilebilirlik olmalı” mesajını veriyor. IMF bu süreçteki yaptığı destek mekanizmalarını ise  “Acil ihtiyaçları karşılamak için hızlı destekler yaptık. Aynı zamanda Covid-19 ile ilgili harcamaları izlemek için yönetişim önlemleri geliştirdik. Bunlar salgınla mücadele amacıyla verilen acil finansmanın bir parçası” diye hatırlatıyor.

Acil finansmanı sağlayan (borç veren) ülkelerin harcama sonrası denetim yapma ve yayınlama, yardımların ulaştırılmasında ihale üstlenen şirketlerin belirlenmesi ve hükümetlerin internette bunları yayınlaması yönünde taahhütleri var. Buna uyulması gerektiğinin altı çiziliyor.

IMF bu süreçte; iyi yönetişim ve yolsuzlukla mücadele çabalarını yoğunlaştırdığını söylüyor. Bu kapsamda, ülkelerin yönetişim sorunları varsa bunlara ilişkin daha net konuşmak, veri madenciliği, yıllık değerlendirme ve borç anlaşmalarında yönetişim ve yolsuzluk sorunu varsa bunların çözümünün anlaşmaya konu edilmesi, reform programları hazırlanması, IMF’nin ilgili ülkelere teknik yardım ve eğitim vermesi, ülkelerin vergi idaresi, harcama denetimi, mali şeffaflık, finans sektörü denetimi, yolsuzlukla mücadele kurumları ve üst düzey yetkililer için varlık beyanları gibi araçları geliştirmesi, yasal boşluklar hakkında bilgi veriyor.

Sanırım mesaj ilgili yerlere gitmiştir!