GÜNDEME DAİR…
Geçtiğimiz hafta yeni göreve gelen Ankara Eczacı Odası Başkanı Ecz. Taner Ercanlı ile bir araya geldik. Eczacılık alanındaki gelişmeleri farklı zaman dilimlerinde kendi sağlık sayfamda da sizlerle paylaşıyorum. Ancak son dönemde eczane ekonomisi konusunda sıkıntıların büyümesi nedeniyle bunu bir kere de köşemde yazma ihtiyacı hissettim.
Sohbette son dönemde hem yerelleşme sürecinin ilaç endüstrisine yansımaları hem ilaç kuru hem de Sağlık Uygulama Tebliği (SUT)’nde yaşanan değişiklikler nedeni ile halkın ilaca ulaşmasında bazı sorunlar yaşandığını dinledik.
Şu anda üretilen yerli ilaçların üretim aşamalarına baktığımızda, yalnızca kullanılan tesis ve çalışanların yerli olduğunu söylemek mümkün ve tüm bu etmenler yerli ilaç üretimi sürecini sekteye uğratmakta. Yerli ilaç üretimindeki bu sürecin “İlaçta Kısmi Yerelleşme” den çıkarılıp, “Üretimin Her Aşamasında Yerelleşme” ye gidilmesi ve jenerik ilaçların da tercih edilmesi sağlanması isteniyor.
Diğer önemli bir husus ise geri ödemeden çıkarılan ilaçlara erişimin zorlaşması… İlaç endüstrisinin geneline baktığımızda bazı ilaçların da geri ödeme kapsamından çıkarıldığını veya çıkarılma planı olduğunu dinliyoruz. İlaçların geri ödeme kapsamından çıkarılması ile halkımız, hali hazırda kullandıkları ilaca ya hiç ulaşamamakta ya da geri ödeme kapsamından çıkan ilaçlara fahiş fiyatlara ulaşmasına neden oluyor. Yerelleşme sürecinde yaşanan aksamalar ve ilaç fiyat politikaları nedeni ile bazı suni gözyaşları, burun spreyleri ile bazı astım ve KOAH ilaçlarında sıkıntılar yaşanmakta, bu ilaç gruplarının bir kısmına erişmekte zorluk yaşamakta.
Sohbette dikkatimi çeken bir diğer unsur; ilaç kurunun en çok kronik hastalıklarda kullanılan ilaçları etkiliyor olması… Bu konuyla ilgili süreci “Bildiğiniz gibi ülkemizdeki ilaçların Dönemsel Avro Değeri, Avrupa Birliği üyesi olan ve en ucuz ilaç fiyatına sahip beş ülke referans alınarak hesaplanmaktadır. Son olarak Şubat 2019 tarihinde yapılan değişiklikle bu değer 3,40 olarak belirlenmiştir. Ancak Dönemsel Avro Değerinin Avro kuru ile arasında meydana gelen makas farkı, pek çok firmanın ilaçlarını Türkiye pazarından çekmesine ya da piyasaya kısıtlı ilaç sunmasına neden olmaktadır. Özellikle kanser, astım, KOAH, hipertansiyon ve MS gibi kronik hastalıkların tedavisinde kullanılan ilaçların piyasada bulunması ile ilgili sıkıntılar yaşanmaktadır.
Hastalarımızın ilaca erişimini zorlaştıran başka bir etmen ise SUT’ta yapılan değişikliklerden kaynaklanmaktadır. Sizlerin de bildiği üzere geçtiğimiz günlerde SUT’ta yapılan değişiklikle daha önce nöroloji uzmanlarınca reçetelenen bazı ilaç gruplarının sadece psikiyatr uzmanları tarafından yazılması şeklindeki düzenleneme neticesinde, hastalarımızın bu ilaçlara erişiminde sıkıntılar baş göstermiştir. Hastalarımız hem çok sayıda hekime giderek daha fazla muayene ücreti ödemek zorunda kalmakta hem de birden fazla hekim reçetesi ile bize başvurmak zorunda kalmaktadır. Yine astım ve KOAH ilaçlarının reçetelenme şartlarında yapılan değişiklikler ve belirsizlikler hastalarımızın ilaca erişimini kısıtlamaktadır” diye anlatıyorlar.
Kısacası; eczacılar ilaçların fiyatlarının artmasını değil, düzenlenmesini istiyor. İlaç fiyatlarından dolayı piyasada yaşanan ilaç sıkıntısının önüne geçilmesini talep ediyorlar.