BAYRAMDA ÖĞÜN SAATİ VE İÇERİĞİNE DİKKAT!

 

fatma gönen-seda gök

 

 

Sağlıklı bir öğünde bütün besin gruplarından yeterli miktarlarda bulunması gerekiyor. Ancak Kurban Bayramı’nda et tüketimi maalesef diğer besin gruplarının biraz önüne geçiyor.

Beslenme ve Diyet Uzmanı Fatma Gönen, bayramlarda özellikle kalp-damar, diyabet, hipertansiyon ve böbrek hastalarının risk altında olduğunu söyledi ve beslenme konularına ilişkin SAĞLIK GÜNDEMİ’ne açıklamalarda bulundu.

Kurban Bayramı’nda öğün saati ve içeriğine dikkat edilmesi gerektiğini belirten Gönen, bunun nedenini “Et sindirimi oldukça zor bir besindir, fazla miktarda tüketmek sindirim güçlüğü, mide ağrısı, kabızlık gibi problemlere neden olabilir. O yüzden et tüketimini öğle öğününde yapıp akşam öğününü biraz daha hafif geçirmek sizin için daha sağlıklı bir seçim olacaktır. Ayrıca, etin yanında sindirim sisteminizin çalışmasına yardımcı olacak yüksek lif içeriğine sahip sebze, tam tahıllı ekmek, probiyotik yoğurt gibi besinleri tercih etmeniz hem besin çeşitliliğini sağlayacak hem de bu problemlerle karşılaşmamak için yardımcınız olacak” diye anlattı.

 

KAHVALTI EN ÖNEMLİ ÖĞÜN

Sağlıklı bireyler bile dikkatli beslenmediğinde sindirim problemleri, midede şişkinlik, ağrı, kabızlık, kalp çarpıntısı ve tansiyon yükselmesi gibi sağlık problemleriyle karşılaşabildiğini hatırlatan Gönen, kahvaltının önemine vurgu yaptı. Gönen, “Kurban Bayramı’nda genellikle kavurmalı kahvaltılar öne çıkar. Oysa etin kesildikten sonra hemen tüketilmesi doğru değildir. Ölüm katılığı nedeniyle et bu esnada yeterince lezzetli ve yumuşak olmaz, pişme süresini uzatır. Sindirim ile ilgili problemlere neden olabilir. Bu nedenle etler en az 24 saat bekletilmeli, daha sonra tüketilmelidir. O yüzden et tüketimini diğer günlere bırakıp, ilk gün yumurta, peynir, söğüş sebzeler, taze yeşillikler, tam tahıllı ekmek gibi besinlerle sağlıklı bir kahvaltı tercih etmeniz daha iyi olacaktır. Diğer günlerde ise eğer et tüketecekseniz yanında aynı besin grubundan olan peynir ve yumurtayı tüketmemeniz gerekmektedir. Yine söğüş sebzeler ve tam tahıllı ekmekle beraber etinizi tüketebilirsiniz” diye konuştu. 

ARA ÖĞÜNLERİ ATLAMAYIN

Bayram süresince ara öğünlerin atlanmaması tavsiyesinde bulunan Gönen,  “Bayram sabahları yapılan büyük kahvaltılar, öğle ve akşam öğünlerinde tüketilen ağır yemekler ara öğünleri atlamanıza neden olabilir. Ara öğün yapmak metabolizma hızının düşmesine ve bir sonraki öğünde fazla miktarda yemek tüketmenize, bunun sonucunda tansiyon yükselmesi, kalp çarpıntısı gibi sağlık problemlerinin oluşmasına engel olur. Çantanızda kuru meyveler taşıyabilir, gün içerisinde tatlı tükettiyseniz süt, ayran, kefir veya sütlü kahveyle ara öğün yapabilir bu sayede kan şekerinizi dengede tutabilirsiniz” dedi. 

KAFEİN TÜKETİMİNE DİKKAT

Bayram geleneklerinden bir tanesi de gittiğimiz her yerde ikram edilen çay ve kahveler… Bu nedenle gün içerisinde farkında olmadan, olması gerekenden fazla miktarda çay, kahve tüketebildiğimize değinen Gönen, “Fazla kafein alımı ritim bozukluğu, çarpıntı gibi sağlık problemlerine neden olabilir. Bunun yanında fazla kafein alımı vücutta demir emilimini de bozabilir. Bu yüzden özellikle demir eksikliği anemisi olan kişilerin kafein alımına dikkat etmeleri gerekmektedir. Son çalışmalar günlük kafein alımını maksimum 400 mg olarak göstermektedir. 1 fincan Türk kahvesi 60 mg, 1 büyük fincan çay da yaklaşık olarak 70 mg kafein içermektedir” dedi. 

KURBAN ETİ NASIL PİŞİRİLMELİ?

Kurban etiin hiçbir ekstra yağ eklenmeden kendi suyunda kısık ateşte kavurma, haşlama veya ızgara yöntemlerinden birisiyle pişirilmesini tavsiye eden Gönen, bu konuda şunları anlattı:

Kırmızı et; iyi kalite hayvansal proteinin yanı sıra, demir, çinko, fosfor, magnezyum mineralleri ile B12, B6, B1 ve A vitaminlerini içermektedir. C vitamini içermediği için sebze, salata gibi C vitamini içeriği yüksek besinlerle tüketilmesi, demir emilimini de artırması nedeniyle daha yararlı olacaktır. Etin dokuları arasında göremediğimiz yağlar vardır, bu yüzden bütün görünür yağlar temizlenmelidir. Pişirirken içerisine kuyruk yağı, iç yağ eklemek gibi sıklıkla yapılan hatalardan başta kalp hastaları olmak üzere herkes kaçınmalı, etler hiçbir ekstra yağ eklenmeden kendi suyunda kısık ateşte kavurma, haşlama veya ızgara yöntemlerinden birisiyle pişirilmelidir. Sakatatlar kolesterol ve doymuş yağ yönünden oldukça zengindirler. Bu nedenle tüketim miktarlarına dikkat edilmelidir. Özellikle kolesterol ve kalp hastalarının tüketmemeleri daha iyi olacaktır.”

MİSAFİRLERİMİZE KURU MEYVE VE KURUYEMİŞ İKRAM EDELİM

Bayramlarda karşılaşılan bir diğer önemli sorun olarak ise fazla miktarda tatlı tüketimi olduğunu belirten Gönen, “Yüksek miktarda yağ ve şeker içeren hamur tatlıları yerine sütlü ve meyveli tatlıları tercih etmeniz daha doğru bir seçim olacaktır. Misafirlerinize çikolatanın yanında kuru meyve, ceviz, badem gibi besinler ikram edebilirsiniz” dedi.

SU İÇMEYİ İHMAL ETMEYİN!

Bayram süresince de su tüketiminin önemini hatırlatan Gönen, “Ev ziyaretlerinin, koyu sohbetlerin en yakın dostu köpüklü Türk kahveleri ve koyu çaylara dikkat etmeli, bunlara aldanıp su tüketimini ihmal etmemelisiniz. Fazla miktarda çay ve kahve tüketimi idrar söktürücü etkileri nedeniyle vücuttan fazlaca su kaybedilmesine neden olabilir. Günlük 2.5-3 litre su tüketmeyi ihmal etmeyin” dedi.

 

Ne Kadar Et Yiyelim?

Kadınların bir öğünde tüketmesi gereken maksimum kırmızı et miktarı; 100-120 gram iken erkeklerin tüketmesi gereken miktar 150-180 gramdır. 

Sağlıklı Mangal Partileri Mümkün Mü?

En sık yapılan 2 hata; eti yağlı seçmek ve ateşe çok yakın mesafede ızgara etmek. Sağlıklı bir barbekü partisi yapmak istiyorsan eti ateş ile 10-15 cm mesafede tut ve etin yanmasına izin verme! 

Etleri Nasıl Saklayalım?

Etler, büyük parçalar şeklinde değil kıyma, kuşbaşı gibi küçük parçalara ayrılıp, tek pişirimlik miktarlarda buzdolabı poşetlerine koyularak derin dondurucuda saklanmalıdır. Buzdolabında -2 santigrat derecede 1-2 hafta, derin dondurucuda ise -18 santigrat derecede ortalama 6 ay süreyle saklanabilmektedir.